Pogubiłam się w życiu – co robić?

Każdy człowiek ma w swoim życiu moment, kiedy musi się na chwilę zatrzymać. Dociera do nas wtedy, że być powodem gorszego samopoczucia jest pewien schemat zachowań, który co jakiś ładuje nas w mniejsze lub większe tarapaty. Ja takie punkty zwrotne mam dość często i wynika to przede wszystkim z dość specyficznych warunków dorastania i budowania systemu wartości. Moim zdaniem, im prędzej zdiagnozujemy u siebie słabsze punkty, tym rzadziej będą pojawiać się chwile zwątpienia. Najlepszym rozwiązaniem będzie autorefleksja. Ten artykuł, to krótki przewodnik i poradnik po tym procesie – zapraszam!

Może Cię zainteresować artykuł o walce z depresją: https://bezproblemowa.pl/depresja/jak-przezwyciezyc-depresje-7-krokow/

Pogubiłam się w życiu — co to właściwie znaczy?

Uczucie zagubienia może wynikać z różnych przyczyn. Najczęściej powodem jest długotrwały i powracający stres, trudności w podejmowaniu decyzji, niejasne cele życiowe, problemy emocjonalne, czy też kłopoty finansowe lub osobiste. Możemy wtedy czuć, że nie jesteśmy w stanie kontrolować swojego życia lub pojawiają się wątpliwości co do dalszej drogi.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że uczucie zagubienia może być subiektywne. To, co dla Ciebie mieści się w definicji tego stanu, dla innej osoby może być maksymalnie poukładaną sytuacją życiową. W moim przypadku ma to miejsce dość często, ale przynajmniej mam poczucie, że z każdym takim miniupadkiem, zaczynam coraz lepiej rozumieć siebie i swoje potrzeby.

Uczucie zagubienia — jak nie wpaść w większe tarapaty?

Zauważyłam, że za każdym razem, kiedy stwierdzam, że pogubiłam się w życiu, mam niezwykłą tendencję do pakowania się w jeszcze większe kłopoty. Chęć szybkiego rozwiązania bieżących problemów jest tak silna, że podejmuję pochopne decyzje, co nierzadko tylko pogłębia problem.

Nauczyłam się już, że w takich momentach najlepiej jest odetchnąć na chwilę, zatrzymać się i dokonać chłodnej kalkulacji. Łatwiej powiedzieć, niż zrobić, prawda? Szczególnie że często towarzyszą temu trudne emocje lub znajdujemy się w podbramkowej sytuacji. U mnie sprawdza się przede wszystkim określenie swoich potrzeb i podążanie za tymi najważniejszymi, co pozwala na w miarę sprawne wychodzenie z tarapatów.

Jak określić czego potrzebujesz? Autorefleksja, cele i priorytety

Określenie tego, czego naprawdę potrzebujesz, może być trudne, ale jest niezbędne do przywrócenia równowagi w swoim życiu. Na szczęście może w tym pomóc kilka kilka stosunkowo prostych kroków:

1. Autorefleksja — poświęć czas na zrozumienie siebie. Zastanów się nad swoimi uczuciami, myślami, wartościami i celami. Możesz na przykład napisać dziennik lub prowadzić notatki, aby zrozumieć, co cię motywuje, co cię uszczęśliwia lub martwi.
2. Wstępna analiza potrzeb — zidentyfikuj swoje podstawowe potrzeby. Mogą być to potrzeby fizyczne (np. zdrowe jedzenie, aktywność fizyczna), emocjonalne (np. miłość, bezpieczeństwo), społeczne (np. akceptacja, przynależność) lub duchowe (np. sens życia, rozwój duchowy).
3. Określ swoje wartości — dotyczy to przekonań i ideałów, które są dla Ciebie najważniejsze. Mogą one pomóc ci określić, co jest dla ciebie naprawdę ważne.
4. Ustal priorytety — po zidentyfikowaniu swoich potrzeb i wartości, ustal priorytety. Czego najbardziej potrzebujesz w swoim życiu? Co jest dla ciebie najważniejsze? Warto wszystko zapisać w notatniku, aby mieć łatwy dostęp do wszystkich wniosków.
5. Ustal cele — po określeniu swoich priorytetów, ustal cele, które pomogą Ci je zrealizować. Cele powinny być konkretne, mierzalne, osiągalne, realistyczne i określone czasowo (metoda SMART).
6. Szukaj wsparcia — jeżeli masz trudności z określeniem swoich potrzeb, rozważ skorzystanie z pomocy profesjonalisty.

Pamiętaj, że określenie tego, czego potrzebujesz, jest procesem, który wymaga czasu i cierpliwości. To nie jest coś, co robisz tylko raz – Twoje potrzeby mogą się zmieniać wraz z upływem czasu, a Ty musisz być otwarta na te zmiany i w miarę możliwości adaptować się do nich.

Solidna autorefleksja — od czego zacząć?

Solidna autorefleksja, jest niezbędna w procesie dążenia do samościwadomości. Chodzi przede wszystkim o zrozumienie własnych emocji, uczuć, reakcji i wyborów. Czasem konieczne jest zatrzymanie się w biegu dnia i odnalezienie momentu na spokojne przemyślenia.

Warto zacząć się od stawiania sobie pytań – „co dzisiaj wywołało u mnie radość, co mnie zasmuciło, co mnie zirytowało, dlaczego tak zareagowałam?„. Zaznaczę w tym miejscu, że nie chodzi o traktowanie tych pytań jako narzędzia do oceny siebie. Pełnią one jedynie funkcję drogowskazów prowadzących do głębszego zrozumienia niektórych aspektów życia.

Pamiętaj też, że każdy ma prawo do błędów i niepowodzeń – kluczem do szczęścia jest wyciąganie wniosków z tych doświadczeń, a nie wykorzystywanie ich do samokrytyki. Autorefleksja to także moment na docenienie swoich sukcesów i pozytywnych cech, które są tak samo istotne, jak umiejętność rozpoznawania swoich słabości i obszarów do poprawy.

Wypisz kilka najważniejszych potrzeb i uporządkuj swoje życie

Porządkowanie życia zaczyna się od zrozumienia najważniejszych potrzeb. Prawdziwe poznanie siebie wymaga wnikliwego spojrzenia na to, co jest istotne przy budowaniu poczucia spełnienia i szczęścia. Może to być to np. potrzeba bliskości i miłości, wyrażająca się w trwałych i satysfakcjonujących relacjach z innymi. Ważna jest też potrzeba bezpieczeństwa i poczucie, że Twoja przyszłość jest stabilna i w jakimś stopniu przewidywalna.

Wiele osób odczuwa silną potrzebę samorealizacji, spełniania się poprzez prace, które niosą ze sobą prawdziwą pasję i satysfakcję w tym obszarze. Nie bez znaczenia jest też zdrowie i ogólny dobrostan, który obejmuje zarówno fizyczne, jak i psychiczne aspekty życia.

Porządkowanie życia zaczyna się od rozpoznania i honorowania tych potrzeb, ukierunkowując działania na stopniowe ich zaspokajanie. Włączając ten proces do codziennego życia możesz powoli przekształcać swoje decyzje i nawyki w kierunku harmonii i życiowej równowagi.

Nie wiesz z jakimi problemami warto udać się do psychologa? Sprawdź – klik

Autorefleksja ciag dalszy – przeanalizuj swój system wartości

Analiza systemu wartości i autorefleksja to głębokie zanurzanie się w siebie, wymagające czasu, uczciwości i otwartości wobec samej siebie. Warto zacząć od zastanowienia się, co jest dla Ciebie najważniejsze i w jaki sposób motywujesz się do działania. Może to np. rodzina, przyjaźń, miłość, duchowość, sztuka, nauka, praca czy rozwój osobisty.

System wartości jest jak kompas wewnętrzny, który pomaga kierować decyzjami, działaniami, reakcjami na wydarzenia. Dzięki temu możesz zrozumieć, dlaczego niektóre aspekty czynią Cię szczęśliwą, a inne przeciwnie. Analizując własne wartości, warto pamiętać, że nie wszystkie mają taką samą wagę. Niektóre są priorytetowe, podczas gdy inne odgrywają mniej znaczącą rolę.

W procesie analizy nad systemem wartości pojawia się również refleksja nad tym, skąd pochodzą te wartości. Najlepiej zadać sobie pytanie, czy są one wynikiem wychowania, doświadczeń życiowych, wpływu społeczeństwa czy też osobistych przemyśleń. Wszystko to pozwoli Ci zrozumieć, jakie są konsekwencje przestrzegania ustalonych wartości i jak wpływają one na Twoje życie codzienne.

Jak opanować trudną sztukę ustalania priorytetów?

Opanowanie sztuki ustalania priorytetów to proces, który wymaga zarówno zrozumienia siebie, jak i zdolności do zarządzania czasem. Na początek, konieczne jest przeanalizowanie, co jest naprawdę ważne w życiu – według własnych, wcześniej ustalonych kryteriów. Wiąże się to z refleksją nad własnymi wartościami, celami oraz ambicjami. Przyjrzyj się temu, co naprawdę chcesz osiągnąć i jakie są Twoje długoterminowe cele.

Następnie, po zidentyfikowaniu tych priorytetów, potrzebujesz stworzyć strategię, aby efektywnie zarządzać swoim czasem. Może to wymagać stworzenia planu, który uwzględnia zarówno krótkoterminowe, jak i długoterminowe cele. Pamiętaj, że ustalanie priorytetów to także umiejętność mówienia „nie”. Musisz być w stanie odmówić rzeczy, które nie są zgodne z Twoimi priorytetami, nawet jeśli z pozoru mogą wydawać się atrakcyjne lub pilne. Oznacza to akceptację faktu, że nie możesz zrobić wszystkiego naraz i że najlepiej skupić się jedynie na najważniejszych zadaniach.

Nie zapominaj też o równowadze, ponieważ nawet najważniejsze cele i zadania nie powinny zdominować całego Twojego życia. Znalezienie czasu na relaks, hobby i pielęgnowanie relacji to również ważne elementy w życiu, bez których trudno o harmonię.

Dlaczego ustalanie celów może pomóc w odzyskaniu kontroli nad swoim życiem?

Ustalanie celów jest elementem, który może pomóc Ci odzyskać kontrolę nad swoim życiem. Istnieje co najmniej kilka zalet tej umiejętności:

• Cele dają kierunek i cel do podążania. Bez nich możemy czuć się zagubione i pozbawione celu. Gdy masz cel i wiesz, co chcesz osiągnąć, możesz pracować nad efektywnym koncentrowaniu się na tym, co najważniejsze.
• Cele mogą służyć jako silna forma motywacji. Jeśli masz jasno określony cel, jest większa szansa, że zrobisz wszystko, aby to osiągnąć. Cel może pomóc Ci pokonać przeszkody i wytrwać w postanowieniach mimo trudności.
• Gdy same ustalamy swoje cele, mamy większą kontrolę nad swoim życiem. To my decydujemy, co chcemy osiągnąć – nie inni. Może to przełożyć się na większe poczucie autonomii i samostanowienia.
• Cele pomagają zorganizować nasze działania i codzienną rutynę. Wiedząc, co chcemy osiągnąć, możemy planować i organizować swoje działania tak, aby były zgodne z naszymi wartościami i pragnieniami.
• Gdy mamy wyraźnie określone cele, możemy łatwo ocenić nasz postęp w ich osiąganiu. Daje to poczucie sprawczości, zadowolenia i motywacji do dalszego działania.
• Osiągnięcie celów może poprawić naszą samoocenę i poczucie własnej wartości.

Pamiętaj, że cel powinien być realistyczny i dostosowany do Twoich możliwości, ale jednocześnie stanowić pewne wyzwanie. Ustalanie celów wymaga też autorefleksji, planowania i poświęcenia czasu. Jeśli są one zbyt trudne do osiągnięcia, może to skutkować frustracją i zniechęcić Cię do działania.

Dążenie do poczucia bezpieczeństwa za wszelką cenę — ogromna pułapka

Oczywiście, każda z nas potrzebuje poczucia bezpieczeństwa – w końcu jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Warto jednak pamiętać, że nie zawsze dążenie do bezpieczeństwa za wszelką cenę daje oczwekiwane rezultaty. Można to porównać do budowy własnej fortecy — im wyższe mury, tym większa ochrona, ale też mniejsza dostępność światła dziennego. Dążenie do bezpieczeństwa po trupach i za wszelką cenę często okazuje się pułapką, która obcina drogę do możliwości, nowych doświadczeń i rozwoju.

Wiele osób podąża za tą potrzebę wchodząc w relacje romantyczne. Co prawda nie ma niczego złego w budowaniu wartościowych związków – wręcz przeciwnie. Dotyczą one większości ludzi na świecie i są pozytywnym uzupełnieniem naszego życia, czyniąc je jeszcze bardziej kompletnym. Jednak nie zawsze są one dobre, szczególnie jeśli mamy tendencję traktowania partnera jako lekarstwo w obliczu życiowych rozterek. Najlepiej zastanowić się nad tym, co jest naszą motywacją do wejścia w ten związek i zadanie sobie pytania, czy nie jest to podświadome odtwarzenie jakiegoś schematu z dzieciństwa.

Weź pod lupę swoje znajomości i najbliższe otoczenie

Znajomości i najbliższe otoczenie to jak lustro, które odbija nasze własne wartości, przekonania i nawyki. To, z kim spędzamy czas, determinuje nie tylko życiowe decyzje, ale też ogólne samopoczucie, dlatego warto przyjrzeć się swoim najbliższym relacjom.

Analizując swoje najbliższe otoczenie warto zadać sobie kilka pytań:

• Czy osoby, z którymi najczęściej przebywasz, wspierają Cię, inspirują do rozwoju, zrozumienia i akceptacji?
• Czy dzielą się z Tobą swoimi pasjami, radością, czy też moze dominują negatywne emocje?
• Czy są otwarte, szanują Twoje granice i pomagają Ci rosnąć, czy może wykorzystują Cię do własnych celów?

Rozważ też, jak Ty wpływasz na swoje otoczenie. Czy jesteś osobą, która wspiera, inspiruje, a może jesteś tą, która krytykuje i zniechęca do różnych działań? Przyjrzenie się temu może być początkiem cennych zmian, które pomogą Ci zbudować zdrowsze relacje i jednocześnie stworzyć bardziej wspierające otoczenie.

Pamiętaj, że zdrowe relacje wymagają czasu, energii i dbałości. Choć nie zawsze jest łatwo, to warto w nie zainwestować, ponieważ są jednym z najcenniejszych prezentów, jakie możemy dać sobie i innym.

Nie bój się psychologa!

Zrozumienie, że potrzebujesz pomocy i zdecydowanie się na wizytę u psychologa to ogromny krok. To naturalne, że pojawiają się tu trudne emocje  i lęk. Jednak warto pamiętać, że psycholog to specjalista, którego zadaniem jest pomoc, a nie ocena pacjenta. Celem tego zawodu jest wspieranie osób w kryzysie psychicznym, zagubionych, czy odczuwających niepewność. Zadaniem specjalisty jest naprowadzenie Twojego myślenia na właściwe tory i wspólna alaliza sytuacji emocjonalnej, w której się znajdujesz. 

Warto pamiętać, że nie ma „zbyt błahego” przypadku – możesz udać się do psychologa zawsze wtedy, kiedy tego potrzebujesz.

Jak duży wpływ na samopoczucie ma wybór pracy zarobkowej? Sprawdź!

Jeszcze raz przeanalizuj swoje ustalenia

Przeanalizowanie wszystkich ustaleń pozwala określić, czy wszystkie podejmowane w przeszłości decyzje były zgodne z naszymi wartościami i celami. Czy pomogły nam się rozwijać, czy może utknęłyśmy w jednym miejscu?

To również doskonała okazja do docenienia swoich osiągnięć. Czasem zbyt łatwo skupiamy się na tym, co poszło nie tak, zapominając o tym, co naprawdę nam wyszło. Warto dostrzec wszystkie swoje sukcesy, niezależnie od tego, że z pozoru mogą wydawać się niewielkie.

Pamiętaj, autorefleksja nie jest tym samym, co krytyka. To szansa na naukę, rozwój, przemyślenia i spojrzenie na swoje decyzje z innej perspektywy. W ten sposób możesz dowiedzieć się o sobie czegoś nowego i dać sobie szansę na stworzenie czegoś wspaniałego.

Źródła:

• Locke, E. A., & Latham, G. P. (2006). New directions in goal-setting theory. _Current Directions in Psychological Science_, 15(5), 265-268. Ten artykuł potwierdza znaczenie celów w życiu jednostki, omawiając teorię ustawiania celów.
• Carver, C. S., & Scheier, M. F. (2018). _Perspectives on personality_ (8th ed.). Cambridge, MA: Pearson. Ta książka omawia złożoność osobowości, w tym dążenie do bezpieczeństwa i wpływ, jaki ma na nasze życie.
• Reis, H. T., Collins, W. A., & Berscheid, E. (2000). The relationship context of human behavior and development. _Psychological Bulletin_, 126(6), 844–872. Ten artykuł omawia, jak relacje wpływają na rozwój i zachowanie ludzi.
• Lambert, M. J. (2013). _Bergin and Garfield’s Handbook of Psychotherapy and Behavior Change_ (6th ed.). New York, NY: Wiley. Ten podręcznik jest uznawany za jedno z najważniejszych źródeł informacji na temat skuteczności psychoterapii, a w nim omawia się, jak psychologowie mogą pomóc pacjentom.

Please leave this field empty

Chcesz planer tygodniowy? Zapisz się do Newslettera!

Dostaniesz ode mnie plik do pobrania, który możesz wydrukować. Nie wysyłam spamu! Co dwa tygodnie wyślę do Ciebie dodatkowy artykuł, który dedykowany jest tylko moim subskrybentkom. 🙂

Klikając „zapisuję się”, akceptujesz politykę prywatności.

Adres e-mail *

Sprawdź swoją skrzynkę mailową i folder „spam”.